'Hier zijn we met zijn allen één'

Het begon met een personeelstekort bij de KMar op "hotspot" Schiphol. Het idee ontstond om de taak Intake & Service te laten uitvoeren door buitengewoon opsporingsambtenaren (BOA’s). Omdat er al contacten waren met DJI en zij BOA’s konden leveren, kwam de KMar bij DV&O uit. Afdelingshoofd divisie beveiliging DV&O Sander van den Brandt: 'Er waren dringend extra mensen nodig en zo ontstond het idee om, bij wijze van experiment, specifieke taken van de KMar die geen algemene opsporingsbevoegdheid vereisen uit te besteden aan DV&O.' Inmiddels werken er 29 DV&O'ers voor de KMar op Schiphol: 11 op de politiepost op Schiphol Plaza en 18 in het cellencomplex van JC Schiphol. Om verwarring bij het publiek te voorkomen, werken de DVO'ers op de politiepost in KMar-uniform.

Wat mag wel en niet
'Zelf betwijfelde ik of "buitenstaanders" het werk van de KMar wel goed zouden kunnen ondersteunen', erkent KMar-groepscommandant Peter Kooistra. Ook was het even zoeken naar de beste werkwijze. Sander van den Brandt: 'Vooral als het gaat om taken en bevoegdheden. Wat mag wel, wat mag niet? Onze mensen, die al opgeleid waren als BOA, kregen een cursus van twee weken om met het systeem van de KMar te leren werken, zodat ze aangiftes op kunnen nemen. Het had dus even tijd nodig. Maar inmiddels worden we gezien als volwaardige collega's en krijgen de DV&O-medewerkers steeds meer verantwoordelijkheden.' En dat gaat prima, vindt ook Peter Kooistra. 'Ik krijg steeds minder vragen en ben supertevreden. Het zijn leuke mensen en we werken met plezier. We hebben allemaal hetzelfde doel, namelijk goede dienstverlening.'

Toeristen in een "bad trip"
DV&O'er Linda (niet haar echte naam) werkt als service- en intakemedewerker op de politiepost Schiphol Plaza. Daar houdt ze zich onder andere bezig met asielzaken. Ze staat mensen te woord die asiel willen aanvragen en zorgt dat ze verder worden geholpen naar de juiste instanties. 'De benodigde kennis doen we vooral op de werkvloer op. Ja, de opleiding had van mij wel wat langer mogen duren. Maar we krijgen goede uitleg en ik leer elke dag bij.' Het meeste indruk maken de mensen die in een psychose of bad trip zitten. 'Die zie je hier elke dag. Personen die mentaal niet in orde zijn, toeristen die experimenteren met drugs. Sommigen weten totaal niet meer waar ze zijn. Of ze durven niet naar buiten omdat er "een leger klaarstaat om ze aan te vallen". De kunst is dat je ze niet afvalt of tegenspreekt, maar geruststelt en positief blijft. Je moet taalvaardig en geduldig zijn. Ik heb ook veel aan de benaderingstechnieken die we bij DV&O hebben geleerd. Je kunt niet altijd mensen verwijzen naar de crisisdienst of Schiphol Social Works, dus proberen we zoveel mogelijk zelf op te lossen. Dat zelfstandige maakt het werk bijzonder en uitdagend.' Van cultuurverschil tussen KMar en DJI merkt Linda niets - integendeel: 'Ze zijn superblij met ons, dat merk je aan de sfeer. Wij mogen zelfs mee met de personeelsuitjes van de KMar. Hier zijn we met zijn allen één.'

Linda's collega Mustafa Bal is net zo positief. 'Het werk is nooit eentonig, elke persoon is weer anders. Soms is het grappig, zoals die verwarde man die dacht dat hij werd achtervolgd door de KGB. Maar dan nog moet je het serieus nemen en een oplossing zoeken. Die persoon wegsturen kan niet, want hij kan zichzelf of een ander ook iets aandoen.'

Het enige wat Mustafa soms lastig vindt is dat de DV&O'ers geen gebruik kunnen maken van al hun bevoegdheden. 'Wij mogen niet ingrijpen of assistentie verlenen als er buiten iets gebeurt. Ik zou het prettig vinden als dat in de toekomst verandert.'

Het "blauwe denken"
Al spelen cultuurverschillen tussen DV&O en de KMar op de werkvloer nauwelijks een rol, leren van elkaar kan altijd. Peter Kooistra constateert bijvoorbeeld dat het "blauwe denken" bij de DV&O'ers beter kan: alert zijn op bepaalde informatie en die vastleggen, en meer handelen vanuit het perspectief van de opsporingsambtenaar. 'Aan de andere kant kunnen wij leren van hun geduld. Het is mij al vaker opgevallen hoe rustig en kalm DV&O'ers omgaan met mensen die in de war of over hun toeren zijn.'
Sander van den Brandt hecht waarde aan goede communicatie. 'Ik zie veel creativiteit en we houden elkaar fris, dat is hartstikke leuk. Maar het kan altijd beter. We werken bijvoorbeeld nu samen aan een snellere procedure voor het veiligheidsonderzoek bij nieuwe medewerkers.' De toekomst van het samenwerkingsproject staat nog niet vast. Peter Kooistra benadrukt dat hij heel blij is met de DV&O'ers. 'Het zou mooi zijn als dit project op de een of andere manier een vervolg kan krijgen.'