Onlangs werd een van de advocaten van Ridouan Taghi aangehouden. De advocaat zou volgens het OM de communicatielijn met andere leden van de criminele organisatie van Taghi hebben opengehouden waardoor die zijn strafbare activiteiten vanuit detentie kon voortzetten. Het was opmerkelijk nieuws: niet alleen was deze advocaat ook de neef van Taghi, maar even zo bijzonder was het dat deze advocaat werd aangehouden tijdens zijn werk in de Extra Beveiligde Inrichting (EBI) in Vught.
Aan alle kanten was sprake van grote verontwaardiging. De minister van Rechtsbescherming, Sander Dekker, kondigde meteen aan te zullen gaan kijken naar strengere regels voor de toegang tot advocaten. Op social media lieten advocaten op hun beurt ook van zich horen. In de reacties vanuit die beroepsgroep klonk de roep om de vrije toegang tot een advocaat niet te makkelijk met nieuwe regelgeving in te perken. Dat riep bij sommige journalisten weer ergernis op omdat de advocatuur wel wat meer aan zelfreflectie zou mogen doen in plaats van direct zo afwijzend te reageren op de voorstellen van de minister en de politiek.
Afwachten
Zelfreflectie is altijd goed. Als een advocaat zijn bijzondere vertrouwenspositie misbruikt, dan is dat ernstig omdat juist dat vertrouwen in de advocatuur van belang is voor de vertrouwelijke en onbeperkte toegang tot de advocaat. Tegen advocaten die hun positie misbruiken moet dan ook worden opgetreden, daarover is iedereen het wel eens. Het onderzoek is gaande en de uitkomst daarvan zal eerst moeten worden afgewacht.
Groot goed
Maar laten we niet uit de heup schieten met een snel pakketje maatregelen voor alle advocaten. De vrije toegang tot een zelfgekozen advocaat is een groot goed in onze rechtsstaat en mag niet om zeep worden geholpen door een incident en wat foute beeldvorming als zouden advocaten een verlengstuk van hun cliënten zijn. De positie van de advocaat in de strafrechtspleging is bijzonder. In de hele keten is er geen andere procespartij die alleen opkomt voor de belangen van de verdachte. Van verdenking en aanhouding tot veroordeling en tenuitvoerlegging van een straf: het is de advocaat die steeds probeert na te gaan of alles eerlijk verloopt. Daarmee wordt belangrijk tegenwicht geboden aan de andere betrokken procespartijen. Zo draagt de advocaat bij aan het in stand houden van de kwaliteit van onze rechtspleging en het eerlijk tenuitvoerleggen van straffen.
Als de vrije en vertrouwelijke toegang tot de advocaat wordt ingeperkt zal de hele keten verzwakken: die is immers zo sterk als de zwakste schakel…
Robert Malewicz
Advocaat te Amsterdam
Lees ook het artikel over de strijd tegen ondermijning bij DJI.