Tekst Coen Heil
Foto UEFA
UEFA maakt filmpje met ex-gedetineerde Jules
Jules Rasoelbaks (48) verkeerde afgelopen maart heel even in een andere wereld. De ex-gedetineerde en ex-drugsverslaafde fungeerde namelijk als rolmodel in Equal Game, een Europese anti-discriminatiecampagne van de Europese Voetbalbond (UEFA).
Zo werd de geboren Rotterdammer gevolgd en gefilmd in onder meer PI Dordrecht en in het stadion van de plaatselijke betaald-voetbalclub FC Dordrecht: twee partijen die eerder dit jaar een convenant sloten met als doel kwetsbare mensen opnieuw volwaardig te laten participeren in de samenleving.
Interesse voor detentie
Dat uitgerekend Jules werd uitverkozen door de Europese Voetbalbond is met name te danken aan twee Nederlanders: Peter Klomp, hoofd communicatie van de UEFA, en Gerko Brink, die zich voor DJI bezighoudt met het project ‘Werk via Sport’. ‘Peter was in juni 2017 aanwezig bij de Champions League-finale Real Madrid-Juventus in Cardiff’, legt Gerko uit. ‘Voorafgaand had hij met de UEFA een diner in de nabijgelegen gevangenis Parc Prison en zodoende ontstond de interesse voor detentie. Omdat ik de club Cardiff City al tweemaal had bezocht, werden Peter en ik later met elkaar in contact gebracht en is de bal gaan rollen. Uiteindelijk kwam de hoofdrol terecht bij Jules, die ik weer kende van een project bij FC Dordrecht.’
Een nieuwe kans voor gedetineerden
De nadruk in de korte film van de UEFA ligt op het leven van Jules en laat bovendien zien dat FC Dordrecht gedetineerden een nieuwe kans geeft. Zo ziet de kijker hem schitteren als lid van het veiligheidsteam van de thuisclub tijdens de voetbalwedstrijd tegen Go Ahead Eagles. Daarnaast poseert hij een dag later vakkundig in PI Dordrecht en bezoekt hij later die avond Ninja’s corner, de buurt in Dordrecht waar hij voorheen een schrikbewind uitvoerde.
Geweld uit angst
Wie de goedgeluimde Jules echter een aantal uur van dichtbij volgt, kan zich amper voorstellen dat hij tot 2009 zijn dagen sleet als een drugsverslaafde die geweld niet schuwde. ‘Ik ben op mijn zestiende het huis uitgegaan. Hoewel het straatleven vervolgens moeilijk was, had ik het thuis moeilijker’, doelt hij op de moeizame relatie met zijn uiterst dominante en hardhandige vader. Maar eigenlijk ontstonden de problemen al toen hij pas zeven jaar oud was en met het gezin verhuisde van Rotterdam naar Hardinxveld-Giessendam. ‘Daar kreeg ik als Surinaamse Nederlander voor het eerst te maken met discriminatie en ben ik me uit een soort angst gaan bezighouden met geweld. Ik dacht: “wat jullie kunnen, kan ik veel beter”.’
Al negen jaar clean
Op de middelbare school is er weinig zicht op verbetering. ‘Ik terroriseerde iedereen op de mavo’,verklaart Jules enigszins gegeneerd. Als hij ook nog eens in aanraking komt met drugs is zijn moeder ten einde raad. ‘Ze wilden me alleen nergens hebben’, legt Jules de vinger op de zere plek. ‘Uiteindelijk heb ik tussen 2004 en 2006 in een kliniek gezeten, maar viel ik terug in mijn oude patroon. Totdat ik naar De Hoop GGZ werd gestuurd. Door hen ben ik gaan werken en nu al negen jaar clean.’
Van verslaafde tot gastheer
Uiteindelijk belandt Jules in 2016 bij FC Dordrecht, als ze daar een personeelslid tekortkomen. De club, die graag een beroep doet op mensen van afkickcentrum De Hoop, vraagt de instelling om hulp. Aangezien ik de cursus ‘van verslaafde tot gastheer’ - die de gemeente in het leven heeft geroepen voor gasten van De Hoop - had afgerond kwamen ze bij mij terecht. De samenwerking tussen PI Dordrecht, FC Dordrecht, de gemeente Dordrecht en De Hoop is heel goed. Sport verbroedert en jongeren willen ergens bijhoren. Daarnaast geeft het hen motivatie. Vooral door de liefde van FC Dordrecht, waar saamhorigheid en verdraagzaamheid hoog in het vaandel staan.’
Rustpunt gevonden
Inmiddels is Jules, die zesmaal in detentie zat vanwege voornamelijk geweldsdelicten, begeleider en ervaringsdeskundige. Iets wat hem uitermate goed afgaat, gezien alle positieve reacties over hem. Hij is echter niet vergeten waar hij vandaan komt. ‘De Hoop heeft mij vertrouwen gegeven en geïnvesteerd in mij. Daarvoor ben ik de mensen daar eeuwig dankbaar. Echt, ik heb het voorheen in alles gezocht, maar vond het nergens. Totdat ik iemand tegen het lijf liep die me echt raakte. Ik vroeg aan hem: jij bidt en ik word rustig. Hoe kan dat? Toen is mijn leven definitief veranderd en heb ik een rustpunt gevonden. Nu is mijn tong mijn grote wapen in plaats van mijn handen.’
In het hart kijken
Als ervaringsdeskundige weet Jules dus van wanten. ‘Ik spreek onder meer met levenslanggestraften. Ook bij hen probeer ik in hun hart te kijken. Als ik bijvoorbeeld vraag naar de kinderen, ontdooien ze meestal wel. Van de vijftien gedetineerden krijg ik er misschien één op het rechte pad, maar juist voor die ene doe ik het.’
Op de set van de UEFA volgt Jules braaf alle instructies op met zijn karakteristieke grote glimlach. ‘Ik heb vaak mediagerelateerde dingen geweigerd, maar toen de UEFA zich meldde vroeg ik heel even bedenktijd. Na rijp beraad met mijn vader en een oom heb ik uiteindelijk toegestemd. Deze campagne is zo groot en inspirerend en een mooie manier om veel mensen te bereiken. Vooral diegenen die in de laatste fase van hun detentie zitten, proberen we toekomstperspectief te bieden.'
#EqualGame
De nieuwe UEFA Respect-campagne #EqualGame biedt een platform voor inspirerende voorbeelden van diversiteit in het Europese voetballandschap. Tot de verbeelding sprekende levensverhalen van bekende en onbekende spelers komen aan bod, met de nadruk op de sociale rol die voetbal daarin speelt. De campagne gaat om mensen, hun levens en wat voetbal voor hen betekent. Zoals het motto luidt: het maakt niet uit wie je bent, waar je vandaan komt of hoe je speelt, op het veld zijn we allemaal gelijk. Jules zijn verhaal staat vanaf de halve finales van de Champions League een maand lang centraal op alle kanalen van UEFA. De hele campagne is te volgen op www.equalgame.com.