Elkaar kennen is de crux

De Groot organiseerde al eerder bijeenkomsten voor ketenpartners van DJI. Vanavond doet zij dit samen met staffunctionarissen ketensamenwerking Lucy de Jong en Monique Dijkstra – twee DJI’ers die elke dag nauw samenwerken met vele partners in Noord-Nederland. De Groot zegt: ‘Ik heb bij een vorige bijeenkomst toegezegd dat we elkaar zullen blijven zien, omdat we merken dat het helpt als je elkaar kent als er hobbels te nemen zijn. Daarom komen we hier nu bij elkaar, in een vrij informele setting.’

Inhoudelijk gesprek

De sfeer is inderdaad geanimeerd. Er zijn hapjes vooraf, en tijdens het diner zitten mensen verdeeld over elf grote tafels voor een driegangendiner én een inhoudelijk gesprek.

De ongeveer 90 aanwezigen hebben allemaal een rol in de zorg of het veiligheidsdomein: veel wethouders zijn aangeschoven, een aantal burgemeesters, bestuurders uit de forensische zorg, mensen van het OM, de politie, de reclassering en nog veel meer. Aan de verschillende tafels is er brede overeenstemming dat de opgaven in Noord-Nederland, in tegenstelling tot wat soms gedacht wordt, groot zijn en groter worden. En dat zit ‘m in een aantal zaken.

Politiechef Noord-Nederland Martin Sitalsing is vanavond voorzitter bij het diner, en deelt bij de start van het diner zijn observaties. ‘Ik zie vier grote trends. Dat is digitale criminaliteit in de eerste plaats. In de tweede plaats is dat ondermijnende criminaliteit, waarbij er ook een aanwas is van steeds jongere mensen. Daarnaast is er het anti-overheidssentiment, dat leidt tot demonstraties en geweld. Maar waarbij ook steeds meer soevereinen de aandacht in de strafrechtketen vragen. Tot slot is er druk op mensen in het zorg- en veiligheidsdomein door het groeiend aantal personen met psychiatrische problematiek. Mensen met verward, of onbegrepen gedrag.’

Schotten doorbreken

Aan de aanwezigen, die aan verschillende tafels onderling in gesprek gaan, de opdracht om ervaringen uit te wisselen en wensen rondom samenwerking te bespreken. Sitalsing loopt rond en legt zijn oor te luisteren. Hij deelt de afdronk van zijn observaties: ‘Wat ik hoor is dat mensen beperkingen ervaren doordat er zoveel schotten tussen organisaties bestaan. Professionals wíllen wel, maar lopen tegen financieringsproblemen en kaders aan. Het vraagt nogal wat lef op individueel niveau om die schotten te doorbreken.’

Dat wordt door de zaal herkend. Zo noemt Manouska Molema, wethouder in Groningen, de nieuwe werkwijze van de drie reclasseringsorganisaties in Noord-Nederland. Zij benaderen zelfmelders al vóór hun detentie zodat zij met een plan de PI in kunnen gaan.

Krachten bundelen

En er worden meer oplossingsrichtingen genoemd, ook projecten waar budgetten bij elkaar zijn gebracht en er ineens veel meer mogelijk was. Marie-Anne de Groot benadrukt dat: ‘We zien dat als je het samen doet, er heel veel mogelijk is. Niet alleen wordt je financiële slagkracht groter, ook qua mankracht is het eenvoudiger als je de krachten bundelt. En kun je bijvoorbeeld inzetten op preventie, iets wat heel hard nodig is.’

Wouter Boogaard, divisiedirecteur Forensische Zorg en Justitiële Jeugdinrichtingen bij DJI, trapt het tweede deel van de avond af met een inkijkje in de veranderende doelgroepen in relatie tot de forensische zorg. En dan gaat het al snel opnieuw over het onderwerp dat de avond uiteindelijk domineert, en waar bij alle aanwezigen veel zorgen over zijn: de jeugd. De problematiek loopt van social mediagebruik naar het vinden van woonruimte, en van de normalisering van drugsgebruik naar de individualisering en polarisatie van de samenleving, uitval in het onderwijs en psychische problemen. De Groot: ‘Als je het hebt over veranderende doelgroep, dan gaat het ook over: multi-problematiek. Er komt een generatie aan die daar heel sterk mee te maken heeft. Het is alle hens aan dek. Ik verwacht niet dat we daar vanavond met elkaar een oplossing voor bedenken. Ik ben tevreden als we hier de contacten leggen en aanhalen, zodat we elkaar in de toekomst weten te vinden als de situatie daar om vraagt.’

Pragmatische samenwerking

Het diner pensant heeft daar een betekenisvol aandeel in. Dat constateert ook DG Wim Saris van DJI, die zich aangenaam getroffen toont door de goede en pragmatische samenwerking in de noordelijke regio. Hij spreekt de hoop uit dat het diner een blijvertje is. Daar sluit Marieke Meinderts, plaatsvervangend vestigingsdirecteur van PI Leeuwarden, zich in haar slotwoord bij aan. ‘Het was een mooie en zinvolle avond.’

Bij de aanwezigen is er volop het besef dat ze zo goed mogelijk moeten samenwerken, en dat korte lijnen daar bij helpen. Nu op een herfstige avond aan de dis, maar vanaf morgen ook weer met hernieuwde energie in het dagelijkse werk.